Vị thánh tử đạo hồi thế kỷ IV, được biết đến vào thời Trung Cổ, và khi ấy, ngài đã ra tay cứu giúp, đỡ nâng bang trợ người ta.
Tại Thuỵ Điển, chỉ 8 phần trăm dân số còn tham gia vào các sinh hoạt tôn giáo. Thế nhưng hàng năm, vào ngày 13 Tháng Mười Hai, cả nước lại tổ chức mừng lễ thánh Lucia – một nữ tín hữu Công giáo đã chịu chết vì đức tin tại Syracuse, Sicily, năm 310.
✅ Cuộc đời thánh Lucia
Thánh Lucia được sinh ra năm 283, trong một gia đình có cha mẹ thuộc dòng dõi quý tộc, giàu sang. Cha của thánh nhân mất và ngài đã mồ côi cha ngay khi còn trẻ, và sống với mẹ là bà Eutychia.
Mặc dù thời đó, theo đạo là bất hợp pháp, thánh Lucia vẫn âm thầm tự thánh hiến bản thân cho Chúa. Ngài đoan nguyện sẽ sống đời trinh khiết và dùng tiền của hồi môn để trợ giúp cho người nghèo.
Nhưng mẹ của Lucia không nghĩ vậy. Bà Eutychia mắc chứng bệnh về đường máu huyết giai đoạn cuối. Bà muốn thấy Lucia thành gia thất trước khi bà qua đời, nên bà đã sắp xếp để cô kết hôn với một thanh niên giàu có ngoại giáo. Lucia không hề có hứng thú chi với việc này, nên cô tìm cách làm mẹ thay đổi chủ ý.
Ở vùng Catania, và tại mộ của thánh nữ Agatha nhiều phép lạ và ơn chữa lành được người ta thuật lại. Lucia cầu nguyện cùng thánh nữ Agatha và đưa mẹ mình tới hành hương tại mộ của thánh nữ. Bà Eutychia được ơn chữa lành cách ngoại thường, và bà đồng ý cho Lucia được tận hiến trọn đời cho Chúa.
Chuyển biến này đã chọc giận người đàn ông được hứa hôn với Lucia. Hắn tố cáo với quan tổng trấn thành Sicily rằng Lucia là một Kitô hữu. Thời đó là dưới triều của hoàng đế Diocletian.
✅ Cuộc tuẫn giáo của thánh Lucia
Có một vài trình thuật khác nhau về cái chết của thánh Lucia, và không thể biết được đâu là trình thuật chính xác. Có trình thuật kể lại rằng, cô bị kết án phải làm gái điếm. Nhưng khi những tên lính cố gắng khiêng thánh nhân đẩy vào nhà thổ, thì thân xác của thánh nhân bỗng trở nên nặng trịch không thể khiêng nổi. Trình thuật khác lại kể rằng, người ta cố gắng thiêu sống ngài, nhưng không được. Rốt cuộc, người ta đã dùng dao găm mà đâm vào cổ ngài. Một vài phiên bản lại kể rằng thánh Lucia bị người Rôma móc mắt. Bởi vậy, có những bức hoạ mô tả thánh nhân cầm một cái khay có cặp mắt của ngài trên đó.
Dù sự việc xảy ra thế nào đi chăng nữa, thì chúng ta cũng đều biết rằng, thánh Lucia đã bị người Rôma sát hại vì ngài là Kitô hữu.
✅ Nhưng sao thánh Lucia lại được sùng mộ tại vùng Scandinavia (gồm các nước Na Uy, Thuỵ Điển, Phần Lan, Đan Mạch) như vậy?
Đến năm 400, Lucia được các Kitô hữu ở Châu âu tôn kính như một vị nữ thánh tử đạo. Khoảng những năm 1100, các tu sỹ đầu tiên đặt chân đến Thuỵ Điển. Họ mang theo những tích truyện về thánh Lucia và lòng sùng mộ thánh nhân đã được khởi sự ở đây.
Một tích truyện kể lại rằng, vào thời Trung cổ, có một nạn đói xảy ra tại miền Nam của Thuỵ Điển. Trong nạn đói đó, và trong đêm tối tăm nhất trong năm (Đông Chí, tức là khoảng 22 tháng Chạp ở Bắc bán cầu), có một con tàu di chuyển trên biển hồ Vanern (biển hồ lớn nhất Châu âu), và phía trên bánh lái thấy có một thiếu nữ được bao trùm bởi một "quầng sáng huyền diệu" – đó chính là thánh Lucia. Cập cảng, thánh nữ đã phân phát cho người ta những bao lúa mì không vơi trong cả mùa đông dài dẵng.
Người ta còn kể lại rằng, thánh nữ Lucia thường tiếp tế lương thực, thực phẩm cho các Kitô hữu bị bách hại. Và để cho đôi tay được rảnh rang mà mang thêm được nhiều hơn các đồ tiếp tế, thánh nữ đã đội lên đầu mình một chiếc vòng gồm những ngọn nến để soi đường.
Ngay cả ngày nay, theo tục lệ của người Thuỵ Điển, cô chị lớn nhất trong gia đình sẽ được ăn mặc giống như thánh nữ Lucia. Cô gái sẽ mặc áo dài trắng, có khăn thắt lưng màu đỏ, và mang trên đầu một chiếc triều thiên được kết bởi những cây nến sáng (ngày nay được thay bằng những cây nến điện đèn LED). Cô gái sẽ phục vụ cà-phê cùng với bánh kẹo cho gia đình. Các nhà thờ tại Thuỵ Điển thường có những cuộc rước kiệu thánh nữ Lucia. Một cô gái ăn mặc giống như thánh nữ dẫn đầu cuộc rước gồm những cậu trai, bé gái trẻ. Khi vào đến trong nhà thờ, "thánh nữ Lucia" cùng với đoàn tuỳ tùng của mình, sẽ hướng dẫn cho cộng đoàn hát vang những bài nhạc truyền thống (carol) và thánh vịnh thánh ca.
Thánh nữ Lucia được các tín hữu Công giáo, Chính thống giáo, các anh chị em thuộc Giáo hội Tin lành Lutheran và Anh giáo, tôn kính. Trong giáo hội Công giáo, thánh nữ được coi là thánh bổn mạng của thành phố Syracuse, của các trinh nữ và những người khiếm thị.
"Santa Lucia", một ca khúc Italia phổ biến, thường được gắn liền với thánh nữ Lucia. Tuy nhiên, ca khúc này thật ra nói về vùng duyên hải kế cận thuộc Naples, có tên là Santa Lucia. Dầu vậy, tại các quốc gia vùng Scandinavian, ca khúc này đã được đặt cho những lời ca nói về vị thánh này.
Nếu tìm kiếm trên Youtube, bạn sẽ thấy nhiều video về các cuộc rước kiểu này.
hay:
Alicia Ambrosio
https://aleteia.org
【Chuyển ngữ: Hoàng Long (Nhóm Phiên dịch Mai Khôi)】